жұрт, құмырсқаша, істеуші, абақтыдан, көсемдер сөздеріне лексикалық талдау...

Ә. Нұршайықов "Ақиқат пен аңыз". Монолог.

Біз бүгін Әзілхан Нұршайықовтың "Ақиқат пен аңыз" роман-диалогін сөз еттік. Кеңес Одағының батыры, жазушы, Екінші дүниежүзілік соғыс қаһарманы Бауыржан Момышұлының өр тұлғасын бұдан асқан қай шығарма бізге жеткізеді? Әлбетте, ешқандай. Шығармадан қаһармандық рух сезіледі.

“Ақиқат пен аңызда” Бауыржанның өр мінезі әр қырынан көрініп, соғыс майданында, жауынгерлер алдында үлкен істерді батылдықпен шешуге көмектеседі. Тапқыр да алғыр, сезімтал да секемшіл, қажырлы да қайратты офицердің характері осы бір белгілерімен қалай дараланған десеңізші. Майдан шебінде абырой, атаққа ие болған батырдың бейнесін айқын ашу үшін жазушы Момышұлына дүркін-дүркін сұрақтар қойып, өзара сырласып, өзара пікір таластырып отырады да, аңыз бен ақиқаттың ара жігін көз алдымызда ашқандай болады. Шынымен де шығарманы оқып отырып кенет сол диалог жүріп жатырған жерде өзің де отырғандай сезінесіз. Романның стилі де ерекше. Жазушы мен батыр арасындағы диалог сол мезеттегі атмосфераны сезінуге әкеледі.

“Ақиқат пен аңыздың” көркемдік шешімі де, алға тартары да,ұғым, талғамы неде жатыр десек, командирінің Отан алдындағы міндетін бүкіл армия болып қабылдауында деп жауап қайырғым келеді. Бауыржан Момышұлының өзі ғана емес, жазушы да батыр. Құдайым-ау, ешқандай жазушыны маңына жолатпаған тұлғаға қалайша сұрақтарын қоя алды? Бұған да бір қайсарлық керек қой.

Қорытындылай келе айтарым, әрине, Бауыржан Момышұлы туралы туындылар жоқ емес. Алайда батырдың нағыз бейнесін шынайы жеткізіп білген шығарма біреу, ол – "Ақиқат пен аңыз".

   1. Төртбұрышты әйнек,

Тұнып тұрған әлек. (монитор - монитор)

   2. Ұзынтұра Жалқаубек,

Тұрмай ылғи жатады.

Қозғала қалса артынан,

Ешбір белгі қалмайды. (бос орын пернесі - пробел - blank)

   3. Бұтақ орнында мың бір инесі,

Компьютер жаны мекені (кактус - cactus - тікенекгүл)

   4. Тетігін бассаң алаңсыз,

Жазады қалам, қағазсыз (пернетақта - клавиатура - keyboard)

   5. Батырмасын басасың

Қажетті файлды ашасың (тышқан - мышка - maus)

   6. Жоқ өзінде бас та, қас та, мойын да,

Ұзындығы жазулы тұр бойында.  (сызғыш, линейка, a ruler)

   7. Қабат-қабат қаттама

Ақылың болса аттама.   (кітап, книга, book)

   8. Түйеқұс таразыда бір аяғымен тұрғанда 12 кг. тартады. Ал егер екі аяғымен тұрса, қанша тартады? (он екі, двенадцать, twelve)

   9.  Батырмасын басасың

Қажетті файлды ашасың (тышқан, мышь, mouse)

   10.  Жақтаулар арқылы шектеледі

Бейнебетте төртбұрыш болып бейнеленеді. (терезе, окно, windows)

Қазақстанда қазақтар, орыстар, немістер, испандықтар, итальяндықтар, татарлар сияқты көптеген ұлттар тұрады. Барлық осы халықтар Қазақстанның Конституциясы мен заңдарын бөліседі. Сыртқы түрдегі айырмашылықтарға қарамастан, барлық халықтар бір-біріне бір-бірімен тату өмір сүреді.

Бұл қыз қазақтың әшекей бұйымдарын таққан.Мысалы:алқа,щашбау,білезік,сырғалар.Көйлегі асыл тастармен безендірілген.